تحلیل و بررسی تست فلوک

تست فلوک چیست؟
رفته رفته با افزایش شرکت‌های تولید کننده تجهیزات شبکه (پسیو) در سراسر جهان نیاز به مرجعی رسمی جهت تست و آنالیز این تجهیزات بر طبق استانداردهای بین المللی احساس شد که یکی از منابع مهم در این زمینه شرکت Fluke Network می‌‎باشد. این شرکت ارائه دهنده تجهیزات مختلفی جهت تست و آنالیز محصولات شبکه می‌باشد. که در مقایسه با سایر برندها مانند Netscout و Signaltek و ... محصولات شرکت فلوک نت ورک از همه مشهورتر و پرکاربردتر می‌باشد. شرکت آتیه پرداز طی ده سال ارائه تجهیزات پسیو با برند متا سعی بر این داشته تا محصولاتی با کیفیت بالا که دارای تست فلوک و گارانتی 10 ساله می‌باشد را ارائه دهد.
تست فلوک کابل شبکه اقدامی مهم برای اطمینان از کارایی مورد نظر شبکه، جلوگیری از آسیب‌های احتمالی و زیان مالی شبکه‌های کامپیوتری است، چه هنگامی که از فیبر برای اتصالات استفاده شده باشد و چه هنگام استفاده از کابل‌های مسی و یا ارتباطات بی‌سیم. این وسیله به عنوان بهترین ابزار برای تست کیفیت و عیب یابی شبکه شناخته می‌شود و اطلاعات کاملی از جمله: کیفیت کابل‌کشی، سرعت شبکه، متراژ کابل، محل دقیق قطعی کابل و ... را ارائه می‌دهد. در کابل‌کشی شبکه، کیفیت اتصالات اهمیت زیادی دارد. تست فلوک برای بررسی عملکرد انواع کابل شبکه مسی، فیبر نوری و همچنین شبکه‌های بی‌سیم انجام می‌گیرد.
تعدادی از اطلاعاتی که تست فلوک به ما می‌دهد:
- تست مقاومت و میزان رسانایی کابل
- گزارش قطع بودن یا ضعیف بودن نحوه اتصال رشته‌های کابل شبکه به کیستون
- استخراج متراژ دقیق کابل‌ها
- اعلام پهنای باند هر کابل (10/100/1000 و ...)
- تعیین فاصله تا ایراد (Distance to Fault)
- گزارش قطعی و یا خرابی اتصالات
مشاهده اطلاعات بیشتر درباره‌ی محصولات پسیو شبکه برند متا
برای تست کابل از دو روش استفاده می‌شود:
1- تست فلوک چنل Channel
نمونه‌ی سهل گیرانه‌تری از آزمایش کابل شبکه می‌باشد که ابتدا دو سر کابل شبکه را به کیستون متصل نموده و با استفاده از پچ کورد آن‌ها را به دستگاه متصل می‌نمایند و سپس تست فلوک می‌گیرند. این نوع تست بیشتر جهت تعمیر، نگهداری و سرویس استفاده می‌شود.

ساختار تست چنل

2- تست فلوک پرمننت Permanent
نمونه‌ی سخت گیرانه‌تر از آزمایش تست چنل می‌باشد، که این بار کابل را به کیستون زده و به وسیله ماژول‌های پرمننت که متعلق به خود تستر فلوک می‌باشد آن را به دستگاه متصل کرده و تست بر روی کابل انجام می‌شود.

ساختار تست پرمننت

برخی از پارامترهای مهم تست فلوک
کابل‌های مسی زوجی پس از گذراندن مراحل مختلف تست با توجه به استانداردهای ISO/TIA  گواهی لازم را دریافت می‌کنند و در نهایت با توجه به استانداردهای تدوین شده پاس (Pass) یا رد (Fail) می‌شوند.

نمونه تست فلوک چنل و پرمننت

تحلیل پارامترهای تست فلوک قسمت 1 در تصویر بالا:
- Cable ID: 
شناسه‌ای که کارشناس شبکه حین تست برای نامیدن یا شناسایی یک قطعه کابل تعیین نموده است و شما از روی این نام می‌توانید بفهمید که تست مربوط به کدام قطعه کابل می‌باشد.
- Headroom:
اگر بخواهیم با یک پارامتر کلی کیفیت کابل را بررسی کنیم، هدروم را بررسی می‌کنیم. هدروم فاصله بین محدوده استاندارد و نتیجه تست کابل با واحد دسی بل (dB) است. هرچقدر مقدار اندازه‌گیری شده از کف محدوده استاندارد بیشتر فاصله داشته باشد، نشانگر بهتر بودن لینک می‌باشد. این فاکتور تست هرچه عدد بالاتری داشته باشد کابل از کیفیت بهتری برخوردار است.
تحلیل پارامترهای تست فلوک قسمت 2 در تصویر بالا:
- Length:
با استفاده از این پارامتر اطمینان پیدا می‌شود که طول کابل از استاندارد 100 متر تجاوز نکند.که اگر طول کابل شما بیش از 100 متر باشد قطعا مورد تایید تست فلوک نیست حتی اگر کابل هیچ مشکلی نداشته باشد آن را پاس نخواهد کرد.
- Propagation Delay:
مدت زمانی که یک سیگنال از یک طرف کابل فرستاده می‌شود و در طرف دیگر دریافت می‌شود که بر اساس میلی ثانیه (MiliSecond)، پیکو ثانیه (PicoSecond) و نانو ثانیه (NanoSecond) سنجیده می‌شود.
- Delay Skew:
تفاوت Propagation Delay بین سریعترین و کند ترین زوج را Delay Skew می‌گویند که معمولا بین 25-30 نانو ثانیه (nSec) در یک کابل شبکه 100 متری می‌باشد.
- Resistance:
میزان مقاومت کابل را نشان می‌دهد که با طول کابل رابطه مستقیم دارد. هدف از انجام این تست این است که مطمئن شویم در اثر اتصالات اشتباه، مقاومت بیش از حد در کابل ایجاد نشود. هرچه مقدار مس کابل بیشتر شود عدد نمایش داده شده کمتر و هر چه خلوص کابل کمتر، مقاومت نیز افزایش پیدا می‌کند.
- Insertion Loss:
 میزان افت سیگنال در انتهای یک خط نسبت به Insertion Loss اولیه که بر روی خط ایجاد شده می‌باشد. این افت توسط مقاومت الکتریکی کابل مسی، افت انرژی توسط عایق‌های روی کابل یا میزان این مقدار امپدانس  ایجاد شده توسط کانکتورها به وجود می‌آید.
میزان کاهش انرژی در اتصال شبکه به فرکانس سیگنال وابستگی مستقیمی دارد، بدین صورت هرچه مقدار فرکانس بیشتر باشد سیگنال‌ها انرژی بیشتری را از دست خواهند داد این پارامتر بر حسب dB با علامت منفی (-) مشخص می‌شود  این پارامتر با زیاد شدن طول و فرکانس کابل افزایش می‌یابد.
تحلیل پارامترهای تست فلوک قسمت 3 در تصویر بالا:
- Worst Pair: شماره سیم‌ها در بدترین زوج را نشان می‌دهد.

- Near End-CrossTalk (NEXT):
میزان انتشار سیگنال یک زوج بر روی سیگنال برگشتی از زوج دیگر را NEXT گویند. هرچه میزان فرکانس افزایش یابد این اثر بیشتر می‌شود. 
هر چقدر میزان به هم پیچیدگی زوج سیم‌ها بیشتر باشد این اثر کمتر اتفاق می‌افتد و کابل پهنای باند بیشتری را از خود عبور می‌دهد. در واقع اگر زوج سیم‌ها به هم تابیده نباشند یا به هم تابیدگی کمی داشته باشند مانند سیم‌های تلفنی مشکلی به نام خط رو خط اتفاق می‌افتد که در مکالمات تلفنی با آن آشنا هستیم.
نکته: 
• اگر میزان انتشار سیگنال دریافتی روی یک زوج در سمت فرستنده اندازه‌گیری شود این پارامتر را NEXT می‌گوییم و اگر در سمت گیرنده سیگنال دریافت شود به آن FEEX گفته می‌شود.
• جمع مقدار NEXT  سه زوج بر روی زوج دیگر را PSNEXT گویند. همچنین جمع مقدار FEXT سه زوج بر روی زوج دیگر را PSELFEXT گویند.

تحلیل پارامترهای تست فلوک قسمت 4 در تصویر بالا:
- Attenuation-to-Crosstalk ratio (ACR):
تفاوت بین افت سیگنال و NEXT که بر حسب dB سنجیده می‌شود و مشخص کننده میزان قدرت افت سیگنال نسبت به Crosstalk انتهای خط می‌باشد. در حالت معمول میزان ACR باید حدود  dB7 باشد تا بتوانیم یک کارایی خوب از کابل داشته باشیم. در بعضی مواقع لازم است از کابل‌های STP (Shielded Twisted Pair) به جای UTP (Unshielded Twisted Pair) استفاده کنیم تا میزان ACR را بالا ببریم. این فاکتور تست معمولا با نام هدروم شناخته می‌شود که هرچه عدد بالاتری باشد کابل از کیفیت بهتری برخوردار است.
تحلیل پارامترهای تست فلوک قسمت 5 در تصویر بالا:
- Return Loss (RL): 
میزان مقدار سیگنال برگشتی به سمت فرستنده می‌باشد. این مقدار سیگنال برگشتی توسط اختلاف امپدانس کابل یا کانکتور بوجود می‌آید که معمولا به علت کشیدگی بیش از حد کابل یا معیوب بودن کانکتور پدید می‌آید. هرچه مقاومت سیگنال برگشتی بیشتر باشد مطلوب‌تر بوده و موجب کاهش تلفات اضافی (Insertion Loss) می‌شود.

تحلیل پارامترهای تست فلوک قسمت 6 در تصویر بالا:
-  Wire map:
اشکالات فیزیکی را شناسایی می‌کند مثل: نصب صحیح سوکت در انتهای کابل، هرگونه اتصال کوتاه بین 2 یا چند رشته کابل، قطعی 1 یا چند رشته و چیدمان صحیح رشته‌ها و ... .
تحلیل پارامترهای تست فلوک قسمت 7 در تصویر بالا:
-  (Insertion Loss, NEXT, ACR, RL) Graph:
نمودار Insertion Loss تنها نموداریست که مقادیر اندازه‌گیری شده کابل باید پایین خط قرمز باشد. در بقیه نمودارها مقادیر اندازه‌گیری شده کابل باید بالاتر از خط قرمز باشد. 
نکاتی درباره تست فلوک
• استاندارد طول کابل در تست فلوک در نوع چنل 100 متر و در نوع پرمننت مقدار 90 متر است.
• کابلی که تست فلوک پرمننت را پاس کند، قطعا تست فلوک چنل را پاس می‌نماید. اما امکان دارد کابلی که تست فلوک چنل را پاس می‌کند، تست فلوک پرمننت را پاس نکند.
• اگر کابل مورد نظر به درستی به سوکت یا کیستون زده نشود، در آن صورت کابل تست فلوک را پاس نخواهد کرد. حتی اگر کابل‌ها دارای ضمانت تست فلوک باشد.
• در خارج از کشور صرفا پاس کردن کابل در تست فلوک کفایت می‌کند ولی معمولا بر اساس باور غلط جا افتاده در ایران عدد پاس کردن مهم به نظر می‌آید.